Тамашийна хIама да берал. Бера ха дуккха а маьршагIа я, воккхалгахьа лестача сагачул. Шоана дагадоагIий шоай берал? Мишта дар шо цу хана? Хетаргахьа, дерригаш а цхьатарра хиннад вай. lура, ден, сарралца ара лелар вай, хlама даа тlехьа чу ца доаг1аш, хlана аьлча, ноаноша юха ловза ара ца довлийтар кхерам бар. Новкъосташца гlаръеш, къовсамаш доахаш, эгlаш, юха товш хулар вай. Цхьа ха яьлча дицлора шеддар, вIалла а из ца хилча мо. Воашка дар воайла декъар, мел чlоагlа из воашта дезе а. ЦIаьрмата дацар.
Лечкъоргах, тlехьаударгах, чекуркех е дошдоашхаргах ловзар, цхьана lо а хайше. Хийла к1аьнкаш в1ашаг1 а кхийтте 1ам т1а лувча долхар. Цигара даьлча цхьаннахьа кхай т1а харбаз йий хьажа, йоккхача гаьний беша 1ажаш бий хьажа долхар. Цкъаза цу тайпара х1ама дича хаьхочо човхаде а тарлора, цкъаза хоза хьаьсте, хьехар а дий д1адохийтар. Дега тоам бола гlоза ханаш яр уж.
Моллагlа а, хила тарлу, аьнна хетача, воча, унзарча хlамах тешаш, кхераш хулар вай. Бакъда, бийсанна метта дlатlа а дайна, ювргlана кlалхадайлача, цхьанна а хlаманна кхерам бацар. Ювргlа воай тешаме, вай лорадеш вола новкъост вар. Массавар а воккха хила уйла йолаш дlагlертар, хlaраненна ше аьннар нийсагlа хетар, цкъаза цу тlа гlолла гlар яла а, вlашагlлата а нийслора. Хlaьта а берий хьаькъало дика кхетадора ийгlа вагlар пайдане доацалга, цо адамага сагото, бала, гlайгlа дахьалга а. Цудухьа ийгIараш товр, гаьнабайнараш гаргабоагIар.
Хlанз воккха хинначул тlехьагlа дагаух бера ханаш, догдоагlа юха а зlамига хила, бакъда, из хургдолаш хlама дац. Мел уйла йирах юхайоаг1аргьяц из ха. Вай даьша яхад: «Д1адаха шераши михо бодабаь ба1и ца1 да».
Ше ший ха я хlара хlаман. Кхы а ха дlаяха вай доккхий хилча, хlанзара ха а дагааха тарлу вайна т1ехьаг1а. Цудухьа, бера ха мо, ер хlанзара ха а, даькъала хетаргйолаш, лорае хьажа деза вай воай ха, харц уйлаш дlаяхарца, наьха вахар даькъала дерзадеш къахьегарца.
Дала иразах кхедолда вай массадаргаш а.
Фейсбука сай оагIон тIа аз ер хаттар оттадича, тайп-тайпара яьздир наха шоай бералах лаьца. ХIаьта Галашкарча Оздой Хьанифас белгалдаьр геттара хоза хийттар сона. Цо яьзду:
«Са берал дIадахар Галашка. ГIоза ха яр из. Фу дага доагIа сона сай бералах? Нанас тхоашта кийдеш хинна шу доагIа эггара хьалха. ДIайха олг, кхерза коартол, дира к1олд, берхIа – чIоагIа чам болаш хетар сона из даар. Шекар тIа хьаьрца маькх.
Даде бешар боахаш хинна аьрга Iажаш а бар чам болаш. Шекар бIалг тIа а хьекхаш буаш хилча хIаьта а. Даде гIар ешшехь, кхача битацар оаха уж. КIеззига кхаьчача бетта а бетте буар Iажаш.
ДогIа дийлхача тхоай наIар тIарча аьле чу хьалхарга удаш тхоаш ловзаш лийна ха а дагаух сона, гонга кхоачаш доагIаш хиннача хи чу. Каст-кастта ког хоада а бора, цу чу удаш леллаше. ТIаккха СелаIад ма эттанге, цун бесаш дагарде овттар тхо. Со зIамига йолча хана беша иллача боккхача кхера кIалха бийдолг-баьреш баха моттар сона. Гонахьара баьцаш дIа а яхе, басар хьокхар аз цу кхера, бийдолгашта цIа кийчдеш.
Хоза, гIоза, маьрша ха яр. Из ха юхайоалае аьттв хилча, цу хана юкъера айса Дадеца яьккха ха юхайоалаергьяр аз. Цунга дукха хаттараш дергдолаш, цунга дуккха хIамаш дувцийтаргдолаш. «Дундук» аьле, хьоастар со Даде. Лоа санна кIай модж а йолаш, букъ нийсса лелабеш, лаккхача дегIара хоза воккха саг вар са Дадий. Бисмал а ца доаккхаш, хIамах кулг дIатохацар даде, ниI хьаеллаш а тIехьа из хьалхадоаккхар. АллахIа Ялсмален совгIат лулда цунна», — иштта яьзду Хьанифас ший бералах.
ХIанз вайх хIаране уйла йича, цу тайпара маьрша, гIоза ханаш дагайохаргья вайна а воай бералах лаьца. Берал дагадехача, дукха хIама хьачудоагIаргда керта чу. Цудухьа сона ловра, воай бералах уйла а яь, воашта дагайоагIа хоза ханаш воайла вай дIа-хьа ювцар. Кагехчарца из декъар. Вай дезалашта а ч1оаг1а сакъердам хургба цох.
Хьалха вай хиннача тайпара, вай леладаьр леладе чам болаш дац бераш, оалаш нийслу хийлане. Ер зама ди т1ехьа эргаювлаш, дукха х1ама хувцаденнад, кхы хувца а лургда. Вай, иштта х1ана дац шо е вешта х1ана дац шо, яхаш, бехкаш доахаш г1аръечул, дикаг1а хургдар, аьнна хета сона, воай дезалашца воай бера ханашкара г1улакхаш вай дийкъача, цу хана воаша леладаьр дийцача. Цул совг1а вай воаш а дац хьалха тахан вай яьнна ха йолча хана воай даьша леладаьр леладеш, т1аккха берий а бехк бий-те, вай воашош хувцаденна хилча?
Ираз долаш, маьрша т1ехье кхуйла вай. Берал а кхы д1аходар а сий долаш, ираз долаш хилда вай. Из иштта хургда нагахь санна, барт а болаш, воай къаман г1улакх меттахьа лоаттадеш вай хуле. Дала машар лоаттаболба вайна юкъе, ц1аккха а д1абаргбоацаш.
Матенаькъан Илез.